Networking thông minh Đừng để lỡ cơ hội đổi việc ngon lành

Trong bối cảnh thị trường lao động Việt Nam đang biến động không ngừng, với sự lên ngôi của công nghệ AI, tự động hóa và xu hướng làm việc hybrid, việc tìm kiếm một con đường mới lại càng thêm thách thức nhưng cũng đầy tiềm năng.

Không ít người bạn của tôi, hay chính bản thân tôi, đã từng băn khoăn làm sao để ‘chạm’ tới những cánh cửa mới trong thời đại số này. Cá nhân tôi đã thấy nhiều người thành công nhờ việc mở rộng vòng tròn quan hệ một cách có chủ đích.

Thật sự, chìa khóa không nằm ở việc bạn có bao nhiêu kinh nghiệm cứng cáp trong ngành mới, mà là bạn có thể xây dựng được những kết nối ý nghĩa như thế nào.

Những cuộc trò chuyện tưởng chừng ngẫu nhiên lại có thể mở ra những cánh cửa không ngờ, đưa bạn đến với những người thầy, người cố vấn, hay thậm chí là cơ hội việc làm mà bạn không bao giờ nghĩ tới, giảm bớt đi những lo lắng về tương lai.

Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết dưới đây.

Chinh phục nỗi sợ hãi: Bước chân đầu tiên vào thế giới mới

Khi quyết định chuyển ngành, điều đầu tiên tôi phải đối mặt không phải là thiếu kỹ năng hay kiến thức, mà chính là nỗi sợ hãi mang tên “không biết ai cả”.

Cảm giác mình là một người lạ giữa một cộng đồng hoàn toàn mới thật sự rất đáng sợ. Tôi nhớ có lần tham gia một sự kiện công nghệ, bản thân cứ đứng lúng túng ở góc phòng, không dám bắt chuyện với ai.

Nhưng rồi, tôi nhận ra rằng, ai cũng từng là người mới. Sự chủ động, dù chỉ là một nụ cười hay một câu chào hỏi đơn giản, lại có thể mở ra những cánh cửa bất ngờ.

Tôi đã tập thói quen đến sớm hơn để có thể làm quen với những người đầu tiên xuất hiện, hoặc ở lại trễ một chút để có cơ hội trò chuyện sâu hơn khi mọi người đã bớt bận rộn.

Đó là cách tôi từng bước gỡ bỏ rào cản tâm lý của chính mình.

1. Từ những mối quan hệ thân thiết: Biến vòng tròn quen thuộc thành bệ phóng

Tôi vẫn nhớ cái khoảnh khắc tôi chia sẻ ý định chuyển sang ngành marketing số với một người bạn thân. Cô ấy đã làm việc trong lĩnh vực này được vài năm và ngạc nhiên thay, cô ấy không chỉ lắng nghe mà còn nhiệt tình giới thiệu tôi với một người quản lý cấp cao mà cô ấy quen.

Điều này làm tôi nhận ra rằng, nguồn lực lớn nhất đôi khi lại nằm ngay trong vòng tròn quen biết của mình. Đừng ngần ngại chia sẻ ước mơ và kế hoạch của bạn với bạn bè, người thân, hoặc những đồng nghiệp cũ mà bạn tin tưởng.

Họ có thể không trực tiếp giúp bạn có việc làm, nhưng họ có thể là cầu nối đến những người có thể làm điều đó. Đó là kinh nghiệm xương máu của tôi: hãy mở lời trước, bạn sẽ bất ngờ về những cánh cửa có thể mở ra.

2. Cách biến những cuộc trò chuyện “nhỏ” thành cơ hội “lớn”

Có lần, tôi tham gia một buổi workshop về phát triển bản thân. Thay vì chỉ nghe diễn giả, tôi chủ động bắt chuyện với người ngồi cạnh mình trong giờ giải lao.

Chúng tôi nói về sở thích, công việc và rồi bất ngờ nhận ra cả hai đều quan tâm đến AI trong marketing. Từ cuộc trò chuyện ban đầu chỉ là xã giao, chúng tôi đã trao đổi thông tin liên lạc và sau đó, người bạn mới này đã giới thiệu tôi vào một nhóm cộng đồng chuyên sâu về AI mà tôi không thể tìm thấy trên mạng.

Đó là bằng chứng sống động cho thấy, những cuộc trò chuyện tưởng chừng vu vơ lại có thể dẫn đến những kết nối giá trị. Hãy luôn sẵn lòng trò chuyện, hỏi han và lắng nghe, vì bạn không bao giờ biết được cơ hội sẽ đến từ đâu.

Tận dụng tối đa sức mạnh của nền tảng số: LinkedIn và hơn thế nữa

Trong thời đại số, việc không biết cách tận dụng các nền tảng trực tuyến như LinkedIn để xây dựng mạng lưới là một thiếu sót lớn. Tôi từng nghĩ LinkedIn chỉ là nơi để đăng tải CV và tìm kiếm việc làm, nhưng sau này tôi nhận ra nó là một “mỏ vàng” để kết nối.

Tôi bắt đầu dành thời gian nghiên cứu cách các chuyên gia trong lĩnh vực mới của mình xây dựng hồ sơ, cách họ tương tác và chia sẻ kiến thức. Tôi đã học được rằng, việc kết nối không chỉ dừng lại ở việc gửi lời mời, mà còn là cách bạn chủ động tương tác với nội dung của họ, để lại bình luận có giá trị, và thậm chí là gửi những tin nhắn cá nhân hóa để đặt câu hỏi hoặc bày tỏ sự ngưỡng mộ.

1. Tối ưu hóa hồ sơ LinkedIn của bạn: Hơn cả một CV trực tuyến

Khi tôi quyết định chuyển ngành, tôi đã dành hàng giờ liền để điều chỉnh hồ sơ LinkedIn của mình. Không chỉ đơn thuần liệt kê kinh nghiệm làm việc cũ, tôi đã cố gắng làm nổi bật những kỹ năng có thể chuyển đổi được (transferable skills) như khả năng giải quyết vấn đề, kỹ năng giao tiếp, hay tư duy phân tích, và liên kết chúng với ngành mới.

Tôi còn bổ sung thêm các khóa học trực tuyến mà tôi đã hoàn thành, những dự án cá nhân (dù là tự học) để thể hiện sự chủ động và đam mê. Một mẹo nhỏ mà tôi đã áp dụng thành công là nhờ những người bạn thân thiết trong ngành mới xem xét và đưa ra góp ý cho hồ sơ của tôi, giúp nó trở nên chuyên nghiệp và hấp dẫn hơn trong mắt nhà tuyển dụng hoặc các chuyên gia trong ngành.

2. Từ kết nối ảo đến giá trị thực: Cách tiếp cận và duy trì

Sau khi hồ sơ LinkedIn đã “tươm tất”, tôi bắt đầu chủ động kết nối với những người có tầm ảnh hưởng trong lĩnh vực tôi muốn theo đuổi. Tôi không chỉ gửi lời mời kết nối chung chung, mà luôn kèm theo một tin nhắn ngắn gọn, cá nhân hóa, giải thích lý do tôi muốn kết nối với họ và bày tỏ sự ngưỡng mộ về công việc của họ.

Ví dụ, tôi sẽ nói: “Chào anh/chị, tôi rất ấn tượng với bài viết của anh/chị về [chủ đề cụ thể]. Tôi đang tìm hiểu về lĩnh vực này và rất mong được học hỏi từ kinh nghiệm của anh/chị.” Sau khi họ chấp nhận, tôi không vội vàng xin việc hay xin lời khuyên ngay lập tức.

Thay vào đó, tôi chủ động tương tác với các bài đăng của họ, để lại những bình luận sâu sắc, hoặc gửi tin nhắn riêng để hỏi về một chủ đề cụ thể mà họ đã chia sẻ.

Điều này giúp tôi xây dựng mối quan hệ dựa trên sự tôn trọng và quan tâm thực sự, chứ không phải chỉ vì lợi ích cá nhân.

Học hỏi từ người đi trước: Giá trị không thể đong đếm của Mentorship

Trong hành trình chuyển ngành, tôi nhận ra rằng có một người hướng dẫn (mentor) là vô cùng quan trọng. Họ không chỉ là người truyền đạt kiến thức mà còn là người chia sẻ kinh nghiệm, động viên và thậm chí là giúp bạn tránh những sai lầm không đáng có.

Tôi đã từng loay hoay rất nhiều khi tự mình mày mò mọi thứ, nhưng khi tìm được một mentor, con đường của tôi dường như sáng tỏ hơn rất nhiều. Người mentor của tôi là một chuyên gia marketing có hơn 10 năm kinh nghiệm, chị ấy đã giúp tôi hiểu rõ hơn về văn hóa ngành, những kỹ năng thực tế cần có và cả cách đối mặt với những thử thách trong công việc.

Tôi cảm thấy thật may mắn khi có được sự chỉ dẫn quý giá đó.

1. Tìm kiếm người cố vấn phù hợp: Không phải ai cũng là mentor của bạn

Việc tìm kiếm một người cố vấn phù hợp không phải là điều dễ dàng. Tôi đã thử tiếp cận một vài người, nhưng không phải ai cũng có thời gian hoặc phù hợp với phong cách học hỏi của tôi.

Chìa khóa là tìm người không chỉ có kinh nghiệm mà còn có tâm huyết trong việc chia sẻ và định hướng. Tôi thường tìm kiếm mentor qua các sự kiện ngành, các cộng đồng chuyên môn hoặc thậm chí là qua giới thiệu từ những người bạn đã thành công.

Khi tiếp cận, tôi luôn chuẩn bị kỹ lưỡng những câu hỏi cụ thể, thể hiện sự nghiêm túc và mong muốn học hỏi của mình. Quan trọng là phải thể hiện rõ ràng mình cần gì ở họ, chứ không phải chỉ là “xin lời khuyên chung chung”.

2. Biến những lời khuyên thành hành động: Từ lý thuyết đến thực tế

Một khi bạn đã có một người mentor, điều quan trọng nhất là phải biến những lời khuyên của họ thành hành động cụ thể. Tôi nhớ lần mentor của tôi khuyên tôi nên tham gia một dự án tình nguyện để tích lũy kinh nghiệm thực tế.

Ban đầu, tôi khá e ngại vì nghĩ mình chưa đủ giỏi. Nhưng chị ấy đã động viên và giải thích rằng đó là cơ hội tốt để tôi “làm thật, học thật”. Tôi đã nghe theo và kết quả là dự án đó không chỉ giúp tôi có thêm kinh nghiệm mà còn mở ra những kết nối mới.

Đừng chỉ nghe và để đó, hãy chủ động thử nghiệm và thực hành những gì bạn đã học được. Điều đó không chỉ giúp bạn tiến bộ mà còn thể hiện sự tôn trọng đối với thời gian và công sức mà mentor đã dành cho bạn.

Vượt qua nỗi sợ giao tiếp: Từ bỡ ngỡ đến tự tin trong các sự kiện

Tôi từng là một người khá hướng nội, và việc tham gia các sự kiện networking luôn là một thử thách lớn. Tôi thường cảm thấy ngại ngùng, không biết phải bắt đầu câu chuyện như thế nào hay duy trì nó ra sao.

Nhưng tôi nhận ra rằng, nếu muốn chuyển ngành, tôi không thể mãi trốn tránh. Tôi đã tự đặt ra mục tiêu nhỏ: mỗi sự kiện, tôi sẽ bắt chuyện với ít nhất hai người mới.

Dần dần, tôi thấy mọi chuyện dễ dàng hơn rất nhiều. Tôi học được rằng, mọi người đều thích nói về bản thân, và một câu hỏi chân thành về công việc hoặc sở thích của họ có thể mở ra cả một cuộc trò chuyện thú vị.

1. Chuẩn bị kỹ càng: “Elevator pitch” của bạn là gì?

Trước khi tham gia bất kỳ sự kiện nào, tôi luôn dành thời gian chuẩn bị một “elevator pitch” – một đoạn giới thiệu ngắn gọn, súc tích về bản thân, kinh nghiệm và những gì tôi đang tìm kiếm (chỉ khoảng 30 giây).

Nó không chỉ giúp tôi tự tin hơn khi giới thiệu mà còn giúp người nghe dễ dàng nắm bắt thông tin và tìm thấy điểm chung để tiếp tục câu chuyện. Ví dụ, thay vì nói: “Tôi đang tìm việc làm marketing”, tôi sẽ nói: “Tôi là [Tên của bạn], một người có kinh nghiệm về phân tích dữ liệu, và tôi đang rất hứng thú với cách dữ liệu có thể được ứng dụng trong chiến lược marketing số để tạo ra các chiến dịch hiệu quả hơn.” Điều này giúp tôi gây ấn tượng ban đầu và khuyến khích đối phương đặt câu hỏi.

2. Lắng nghe nhiều hơn nói: Nghệ thuật xây dựng kết nối sâu sắc

Một trong những bài học quan trọng nhất mà tôi học được khi networking là: hãy lắng nghe nhiều hơn nói. Khi bạn đặt câu hỏi chân thành và thực sự lắng nghe câu trả lời, bạn sẽ tạo ra một kết nối sâu sắc hơn.

Mọi người đều thích được lắng nghe. Tôi thường đặt những câu hỏi mở, không chỉ là “có” hay “không”, mà là “Điều gì đã khiến anh/chị chọn con đường này?”, hay “Thử thách lớn nhất mà anh/chị gặp phải trong công việc là gì và anh/chị đã vượt qua nó như thế nào?”.

Những câu hỏi như vậy không chỉ giúp tôi hiểu rõ hơn về đối phương mà còn mở ra những cuộc trò chuyện ý nghĩa, không chỉ dừng lại ở xã giao thông thường.

Tôi nhận ra, sự chân thành trong lắng nghe là chìa khóa để xây dựng lòng tin.

Yếu tố	Tầm quan trọng trong Networking chuyển ngành	Cách thực hiện hiệu quả
Chủ động	Mở ra cánh cửa đến các cơ hội tiềm ẩn mà bạn không thể tìm thấy nếu chờ đợi.	Tham gia sự kiện, kết nối trên LinkedIn, chủ động hỏi han và chia sẻ.
Giá trị bản thân	Tạo dựng ấn tượng, khiến người khác muốn kết nối và giúp đỡ bạn.	Nâng cao kỹ năng, chia sẻ kiến thức, thể hiện sự nhiệt huyết và khả năng học hỏi.
Duy trì mối quan hệ	Biến những kết nối thoáng qua thành mạng lưới hỗ trợ lâu dài.	Gửi tin nhắn cảm ơn, tương tác thường xuyên, gặp gỡ định kỳ.
Kiên nhẫn	Xây dựng mạng lưới là một quá trình dài hơi, không phải ngày một ngày hai.	Đừng nản lòng khi bị từ chối hoặc không có kết quả ngay lập tức, hãy kiên trì và học hỏi từ mỗi trải nghiệm.

Tạo dựng dấu ấn cá nhân: Khi bạn trở thành người có giá trị trong cộng đồng

Sau một thời gian tích cực học hỏi và kết nối, tôi bắt đầu nhận ra rằng networking không chỉ là việc “nhận” mà còn là việc “cho”. Khi bạn có thể mang lại giá trị cho người khác, dù là nhỏ nhất, bạn sẽ trở nên đáng nhớ và có sức hút hơn.

Tôi bắt đầu thử nghiệm việc chia sẻ những kiến thức mới mẻ mà tôi học được, hoặc thậm chí là giúp đỡ những người mới hơn tôi trong ngành. Cảm giác khi thấy người khác nhận được lợi ích từ những gì mình chia sẻ thật sự rất tuyệt vời, và điều đó cũng giúp tôi xây dựng được một hình ảnh chuyên nghiệp và đáng tin cậy.

1. Chia sẻ kiến thức: Từ chuyên gia trong lĩnh vực cũ đến người học hỏi trong lĩnh vực mới

Dù tôi là người mới trong ngành marketing số, nhưng tôi lại có nền tảng vững chắc về phân tích dữ liệu từ công việc cũ. Thay vì giấu diếm, tôi bắt đầu chia sẻ những góc nhìn độc đáo của mình về cách dữ liệu có thể được ứng dụng để tối ưu hóa chiến dịch marketing trên các diễn đàn, nhóm Facebook chuyên ngành.

Tôi cũng chủ động tham gia các buổi tọa đàm với tư cách là người học hỏi, nhưng sẵn sàng đóng góp ý kiến từ góc độ của mình. Điều này không chỉ giúp tôi củng cố kiến thức mà còn giúp mọi người trong cộng đồng nhìn nhận tôi là một người có tư duy phản biện và khả năng kết nối các lĩnh vực khác nhau, chứ không đơn thuần chỉ là một người đang “học việc”.

2. Tham gia các hoạt động cộng đồng: Nơi giao thoa của những ý tưởng

Tôi phát hiện ra rằng việc tham gia các hoạt động cộng đồng, dù là tình nguyện hay chỉ đơn thuần là góp mặt, là một cách tuyệt vời để mở rộng mạng lưới và tạo dựng dấu ấn cá nhân.

Ví dụ, tôi từng tham gia hỗ trợ tổ chức một hội thảo nhỏ về khởi nghiệp, và nhờ đó tôi đã gặp được rất nhiều người có cùng chí hướng, từ các nhà phát triển phần mềm đến các chuyên gia kinh doanh.

Chúng tôi không chỉ trao đổi danh thiếp mà còn có những cuộc trò chuyện sâu sắc về những ý tưởng mới. Những hoạt động này không chỉ giúp tôi làm quen với nhiều người mà còn giúp tôi được nhìn nhận là một thành viên tích cực, sẵn sàng cống hiến cho sự phát triển chung của cộng đồng, điều mà các nhà tuyển dụng rất đánh giá cao.

Duy trì và phát triển mạng lưới: Con đường dài hơi của sự nghiệp

Xây dựng mạng lưới không phải là một sự kiện diễn ra một lần rồi kết thúc. Nó là một quá trình liên tục, đòi hỏi sự chăm sóc và duy trì. Tôi từng mắc lỗi khi chỉ liên lạc với những người tôi quen khi tôi cần họ giúp đỡ.

Sau này, tôi nhận ra điều đó khiến mối quan hệ trở nên thiếu tự nhiên. Tôi học cách chủ động giữ liên lạc, không chỉ khi có mục đích cụ thể mà còn là để chia sẻ những điều thú vị, chúc mừng họ khi có thành công, hoặc đơn giản là hỏi thăm sức khỏe.

Việc này giúp các mối quan hệ của tôi trở nên bền chặt và ý nghĩa hơn rất nhiều.

1. Gửi những lời cảm ơn chân thành và theo dõi

Sau mỗi cuộc gặp gỡ, hội thảo, hay khi ai đó giúp đỡ tôi, tôi luôn dành thời gian để gửi một tin nhắn cảm ơn cá nhân hóa. Nó không cần phải quá dài dòng, chỉ cần thể hiện sự trân trọng đối với thời gian và sự giúp đỡ của họ.

Ví dụ, tôi sẽ nói: “Cảm ơn anh/chị vì đã dành thời gian trò chuyện. Em rất tâm đắc với chia sẻ của anh/chị về [điểm cụ thể] và đã học được rất nhiều.” Sau đó, tôi sẽ theo dõi họ trên LinkedIn hoặc các nền tảng khác để cập nhật về công việc của họ và duy trì tương tác định kỳ.

Điều này thể hiện sự chuyên nghiệp và thiện chí của bạn, giúp bạn trở thành người đáng nhớ trong mắt họ.

2. Cách biến những mối quan hệ thành đối tác bền vững

Để một mối quan hệ thực sự có giá trị, nó cần được vun đắp từ cả hai phía. Tôi luôn tìm cách để cung cấp giá trị trở lại cho những người trong mạng lưới của mình.

Nếu tôi thấy một bài viết hay có thể hữu ích cho họ, tôi sẽ chia sẻ. Nếu có cơ hội kết nối họ với một người khác mà tôi nghĩ họ có thể hợp tác, tôi sẽ chủ động giới thiệu.

Điều này không chỉ giúp tôi duy trì mối quan hệ mà còn biến những người quen thành những đối tác tiềm năng, những người sẵn lòng giúp đỡ và hợp tác cùng tôi trong tương lai.

Tôi tin rằng, sự cho đi và nhận lại cân bằng chính là nền tảng để xây dựng một mạng lưới bền vững và thịnh vượng.

Lời kết

Hành trình chuyển ngành có thể đầy chông gai, nhưng đừng bao giờ quên sức mạnh to lớn của mạng lưới quan hệ. Nó không chỉ là chìa khóa mở ra những cánh cửa mới mà còn là nguồn động viên, kiến thức và cơ hội mà bạn không thể tìm thấy ở bất cứ đâu khác. Hãy chủ động bước ra khỏi vùng an toàn, xây dựng những kết nối ý nghĩa và nuôi dưỡng chúng bằng sự chân thành. Bởi lẽ, trong thế giới ngày càng biến động này, những mối quan hệ vững chắc chính là tài sản quý giá nhất của bạn, giúp bạn tự tin vững bước trên con đường sự nghiệp mới đầy hứa hẹn.

Thông tin hữu ích bạn nên biết

1.

Chủ động tìm kiếm và kết nối: Đừng chờ đợi cơ hội đến, hãy tự mình tạo ra chúng bằng cách tham gia sự kiện, tương tác trên các nền tảng số và mở lời với những người bạn muốn học hỏi.

2.

Xây dựng giá trị bản thân: Nâng cao kỹ năng, chia sẻ kiến thức và thể hiện sự nhiệt huyết, chủ động để người khác nhận thấy bạn là một người đáng để kết nối và hợp tác.

3.

Duy trì mối quan hệ: Mạng lưới không phải là một sự kiện một lần, hãy chủ động giữ liên lạc, tương tác thường xuyên và gửi lời cảm ơn chân thành để vun đắp các mối quan hệ lâu dài.

4.

Kiên nhẫn và bền bỉ: Xây dựng một mạng lưới chất lượng đòi hỏi thời gian và sự kiên trì. Đừng nản lòng trước những lời từ chối hay kết quả chậm trễ, hãy xem đó là cơ hội để học hỏi.

5.

Tạo dấu ấn cá nhân và cống hiến: Chia sẻ kiến thức, tham gia cộng đồng và sẵn lòng giúp đỡ người khác. Khi bạn mang lại giá trị, bạn sẽ trở nên đáng nhớ và có sức hút hơn trong mắt mọi người.

Tóm tắt những điểm quan trọng

Xây dựng mạng lưới là nền tảng cốt yếu để chuyển ngành thành công. Hãy bắt đầu từ những mối quan hệ thân thiết, tận dụng hiệu quả LinkedIn và các nền tảng số, tìm kiếm người cố vấn (mentor), vượt qua nỗi sợ giao tiếp tại các sự kiện, và chủ động tạo dựng dấu ấn cá nhân bằng cách chia sẻ giá trị. Quan trọng nhất là duy trì và phát triển mạng lưới bằng sự chân thành và bền bỉ, biến chúng thành tài sản vô giá cho sự nghiệp lâu dài của bạn.